Studenten van de #inhmli bereiden zich voor op een masterclass Betekenisvol Leren door o.a. het bekijken van de video Teaching Teaching and Understanding Understanding (playlist van drie video’s, totaal ongeveer 19 min.). Centrale vraag in de video is hoe laten we studenten leren wat wij als docenten willen dat ze leren? De video introduceert op een hele toegankelijke wijze begrippen als diep- en oppervlakkig leren, de SOLO-taxonomie van Biggs & Collis en een belangrijk concept in het ontwerpen en uitvoeren van onderwijs: constructive alignment (Biggs).
Leren
In de video worden twee type studenten besproken. De academische student die gericht is op diep leren, en de oppervlakkig lerende student die alleen geïnteresseerd is in het zo snel mogelijk doorlopen van de opleiding. De een past spontaan allerlei hogere cognitieve processen toe, geeft zichzelf eigenlijk les. De andere student heeft andere doelen, en past alleen deze hogere cognitieve processen toe als het echt moet, en dan nog met minimale inzet. Deze student gaat voor het papiertje.
Lesgeven
Deze twee type studenten worden vervolgens vanuit een docentperspectief bekeken. Studenten krijgen al snel een stempel goed of slecht. We leren in de video dat de oppervlakkig lerende student reageert op een systeem. Hij beperkt zich tot die activiteiten die nodig zijn om de punten te halen. De intentie die de docent heeft komen niet overeen met de activiteiten van de student. Wat zegt dat over de docent? Er worden drie type docenten besproken.
1. Een niveau 1 docent kijkt naar wat studenten zijn. Goed. Slecht.
2. Een niveau 2 docent kijkt naar wat hij/zij als docent doet. Je hebt de slechte docenten en je hebt de goede docenten. Goede docenten passen allerlei activerende strategieën toe, maar dat hoeft nog geen garantie te zijn voor actief lerende studenten.
3. Een niveau 3 docent kijkt naar wat studenten doen. Hij/zij wil inzicht hebben in het begrip dat een student heeft over een onderwerp, en welke cognitieve vaardigheden daaraan verbonden zijn.
Een interessante indeling die helpt bij het nadenken over wat onder goed lesgeven verstaan kan worden. Volgens deze video is er sprake van goed lesgeven als de oppervlakkig lerende student hogere cognitieve vaardigheden gaat inzetten die meer academische studenten spontaan inzetten. Goed lesgeven leidt tot diep leren van studenten.
Kennisperspectief
Learning takes place through the active behavior of the student: it is what he does that he learns, not what the teacher does.
Om te kijken wat studenten doen, welke mate van begrip zij laten zien over een onderwerp, heeft John Biggs de SOLO-taxonomie ontwikkeld. Een manier om de complexiteit van leren in kaart te brengen. SOLO staat voor Structure of the Observed Learning Outcome en kent vijf niveaus:
- Prestructureel niveau. Uit de leeruitkomst blijkt dat de student geen enkel begrip heeft van wat er geleerd moet worden.
- Unistructureel niveau. Uit de leeruitkomst blijkt dat enig begrip aanwezig is, maar deze is niet volledig. De student herkent iets, schrijft iets op wat hij zich nog herinnert;
- Multistructureel niveau. Uit de leeruitkomst blijkt begrip over het onderwerp op basis van meerdere gegevens, maar die nog los van elkaar staan.
- Relationeel niveau. In de leeruitkomst is sprake van begrip over het geheel, en waar de onderlinge relaties helder zijn. De student kan relaties leggen, vergelijkingen maken, analyseren.
- Extended abstract niveau. De leeruitkomst gaat verder dan het onderwerp. De student generaliseert, maakt hypotheses, theoretiseert.
Niveau 2 + 3 worden beschouwd als surface understanding, niveau 4 + 5 als deep understanding.
Constructive alignment
Hoe krijgen we de oppervlakkig lerende student zover dat hij de hogere cognitieve vaardigheden inzet die een meer academische student spontaan inzet? Of specifieker gesteld: hoe zorgen we ervoor dat de leeractiviteiten van studenten zich verhoudt met de intentie van docenten. Hiervoor wordt het begrip constructive alignment van Biggs gebruikt. En dat betekent dat je als docent de leeruitkomsten beschrijft in termen van de SOLO-taxonomie, de wijze van toetsing daar ook op afstemt (alignment), en een leeromgeving biedt waarin de student wordt uitgedaagd en begeleiding krijgt om zelf de benodigde kennis op te doen en tot deep understanding komt (constructive).