Leervlak

Over mobiele technologie en eigenaarschap van de lerende

Leestijd: 3 minuten

Suárez et al. (2017) beschrijven in hun artikel een indeling van activiteiten met mobiele technologie bij inquiry based learning (IBL)op basis van een meta-analyse van onderzoek over dit onderwerp. IBL verondersteld (een bepaalde mate) van eigenaarschap van de lerende over zijn eigen leerproces. Eigenaarschap dat versterkt wordt door het gebruik van mobiele technologie, stellen de onderzoekers. De onderzoekers geven ook aan dat juist bij ill-structured vormen van IBL sturing en scaffolding van het leerproces door de docent van groot belang is voor een effectief leerproces. Welke leeractiviteiten met mobiele technologie bij IBL geven lerenden mogelijkheden om eigenaarschap over het eigen leren uit te oefenen, en wat vraagt dat dan van docenten om dit proces te ondersteunen?

Ik vind het een interessant artikel om te bestuderen. Naast een bruikbare indeling van leeractiviteiten met mobiele technologie, beschrijven de onderzoekers ook de constructen inquiry based learning (IBL), wat je zou kunnen vertalen met onderzoekend of ontdekkend leren, en agency van de lerende: eigenaarschap over het leerproces.

Inquiry based learning
De onderzoekers beschrijven IBL als een proces waarbij de lerende actief, op onderzoekende/ontdekkende wijze kennis verwerft en verwerkt door het oplossen van problemen/vraagstukken. Een constructivistische benadering van leren, waarbij lerende een bepaalde mate van vrijheid en verantwoordelijkheid hebben om het eigen leerproces te sturen. De onderzoekers geven aan dat door het gebruik van mobiele technologie leren in verschillende contexten (seamless learning) mogelijk wordt gemaakt, en dat heeft een vergrotend effect op de agency van de lerende. Maar het vergroten van vrijheid en eigenaarschap van de lerende bij vormen van IBL leidt niet per definitie tot een effectief leerproces. Juist bij IBL is scaffolding van het leerproces, door een docent, van groot belang. Minimal guidance doesn’t work.

Agency
In het artikel stellen de onderzoekers de vraag in welke mate de inzet van mobiele technologie in learner-centered benaderingen van onderwijs de lerende ondersteund in het nemen van verantwoordelijkheid over zijn leren. Op basis van een aantal definities stellen de onderzoekers een kader voor met daarin zes aspecten van agency:

IBL. Ik vind onderzoekend leren misschien wel de beste vertaling. Het is een constructivistische benadering van leren waarbij de lerende actief kennis verwerft en verwerkt door het oplossen van vraagstukken. De lerende is verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces. En de vraag die vervolgens wordt gesteld is in hoeverre  mobiele technologie in learner-centered benaderingen van onderwijs de lerende ook ondersteund in het nemen van verantwoordelijkheid over zijn eigen leerproces. En wat verstaan de auteurs dan onder agency. De auteurs stellen op basis van een aantal definities een framework vast met daarin zes onderdelen.

  1. Doelen stellen: heeft de lerende de mogelijkheid om zelf zijn leerdoelen te formuleren?
  2. Acties: heeft de lerende de mogelijkheid om te beslissen wat hij mag doen?
  3. Strategie: heeft de lerende verantwoordelijkheid ten aanzien van de wijze waarop hij dingen doet?
  4. Reflectie: heeft de lerende de mogelijkheid om te reflecteren op zijn strategieën?
  5. Content: heeft de lerende keuzemogelijkheden ten aanzien van de informatie die hij wil gebruiken?
  6. Monitoring: heeft de lerende de mogelijkheid om zijn proces te volgen?

Indeling
Op basis van een studie van 62 artikelen hebben de onderzoekers een overzicht (zie onderstaande afbeelding) gecreëerd met 12 type activiteiten met mobiele technologie in de context van IBL, afgezet tegen de zes aspecten van agency.

Bron: Suárez et al. (2017)

Een vinkje wil zeggen dat de onderzoekers een leeractiviteit met mobiele technologie tegenkwamen die de lerende mogelijkheden geeft om controle over het eigen leerproces uit te oefenen. Een kruisje wil zeggen dat de leeractiviteit de mate van agency van de lerende beperkte. Maar dat kun je ook positief uitleggen, stellen de onderzoekers. Ze noemen als voorbeeld de dimensie content, bestaande uit fixed content (de informatie is een gegeven) en dynamic content (lerende zoeken zelf naar informatie). Door als docent fixed content aan te bieden beperk je de agency van de lerende op dit aspect, maar bevorder je het leren door dat de lerende begrip vormt op basis van de juiste informatie en voorkom je wellicht cognitieve overbelasting als de lerende niet goed weet hoe hij de juiste informatie moet vinden. De docent past scaffolding toe.

Bij de aspecten reflectie en monitoring moet het kruisje anders geïnterpreteerd worden: de mobiele technologie heeft dan geen functionaliteiten die dit ondersteund.

Enkele beperkingen van het onderzoek worden ook aangegeven. Een groot gedeelte van de bestudeerde onderzoeken betroffen case-studies, het is lastig om iets te zeggen over in welke mate de leeractiviteiten met mobiele technologie ook effectief waren. De onderzoekers geven ook aan dat het analyseren van 62 artikelen not exhaustive is.

De onderzoekers geven aan dat dit kader kan helpen bij het beredeneerd inzetten van mobiele technologie waar je steeds de balans moet zoeken tussen agency en scaffolding. De indeling in activiteiten helpt m.i. ook in het bewust maken van docenten over de affordances van mobiele technologie. Affordance kennis draagt bij aan het volledig benutten van de mogelijkheden van mobiele technologie in het onderwijs.

Mobiele versie afsluiten