Vandaag verzorgde collega Pieter Swager en ondergetekende een workshop over blended learning op de studiedag van de Vereniging van Hogescholen. Het lectoraat Teaching, Learning, & Technology heeft de laatste tien jaar veel onderzoek gedaan naar leerpraktijken die ontworpen zijn op basis van blended learning, en de factoren die daarbij een rol spelen. Gedurende deze periode is de aandacht ook steeds meer verschoven naar de innovatiekracht van opleidingen om blended learning duurzaam te implementeren. Hieronder vind je onze presentatie.
Aandachtsgebieden
In de presentatie zijn we ingegaan op:
1. Definitie van blended learning
Blended learning is een term dat vanuit verschillende perspectieven kan worden ingevuld. Als definitie hanteren wij: blended learning is een mix van ICT-ondersteunende en andere leeractiviteiten op basis van leerdoelen.
Uiteindelijk gaat het bij blended learning om de beredeneerde inzet van ICT waarbij de leerprocessen waarmee de student in aanraking komt centraal staan.
2. Ontwerpen van leerpraktijkenon
(Her)ontwerpen van onderwijs met inzet van ICT is een kwestie van kiezen. Er zijn veel factoren waar je rekening mee dient te houden. Deze factoren komen terug in een instrument dat wij gebruiken bij het (her)ontwerpen van onderwijs met collega’s. Een instrument dat de dialoog tussen ‘expert’ en ‘docentontwerper’ ondersteund.
Vaak vertrekken we vanuit een scenario waarbij een collega een instructiegerichte leerpraktijk door wil ontwikkelen naar een interactiegerichte leerpraktijk. Spreken we over interactie, dan hebben we het al snel over feedback, om vervolgens na te denken over hoe ICT dit proces effectief kan ondersteunen.
In drie fasen komt een collega tot een ontwerp. In de eerste fase wordt de context en randvoorwaarden bepaald. In de tweede fase wordt een prototype ontworpen, waarbij gesproken wordt over leerprocessen van studenten, constructive alignment en de rol van ICT. In de derde fase proberen we de kans op succesvolle uitvoering te vergroten, door bijvoorbeeld na te denken over scholing en organisatie.
Allemaal logische ontwerpstappen, maar in de praktijk zien we bijvoorbeeld dat het vaak mis gaat bij fase 1 en 3 met als evt. consequentie dat een ontwerp niet uitgevoerd kan worden op de manier zoals deze is ontworpen.
3. Duurzame implementatie
Als er evidentie is dat de beredeneerde inzet van ICT, de optimale blend in een gegeven context, werkt, dan kan de leerpraktijk dienen als best- of good practice voor collega’s. Met als gewenste situatie dat er een shared practice ontstaat: er is sprake van duurzame implementatie. Bij dit proces spelen de pionier, transformationeel leiderschap, teamleren en de ICT-toepassing een belangrijke rol. Zie voor de procesgang van duurzame implementatie deze blogpost.
Ten slotte
In de workshop hebben wij geprobeerd de complexiteit van het herontwerpen van leerpraktijken op basis van blended learning en het duurzaam implementeren van deze leerpraktijken te duiden. Twee processen die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden.