Vorige week bezocht ik de SITE conferentie in Jacksonville, Fl. Deze conferentie is geheel gewijd aan het onderwerp ICT en de lerarenopleiding, met een duidelijke onderzoekscomponent: yum! Het was een zeer intensieve conferentie, van ’s ochtendsvroeg tot in de avond, waar je in informele sfeer napraat met (nieuwe) collega’s. Ik heb het gevoel dat ik weer goed ben ‘bijgepraat’ en zie ontwikkelingen die in Nederland plaatsvinden ‘bevestigd’ worden. Zelf heb ik ook bijgedragen aan de conferentie, en dat was een prettige leerervaring. Helaas weinig tijd om te bloggen zoals beloofd, en ik zal nog wel wat tijd nodig hebben om alle informatie netjes te verwerken in papers en blogposts. Hieronder wat indrukken.
Conferentie
Drie en een halve dag aan conferentie (de maandag met betaalde workshops even niet meegenomen, ook niet aan meegedaan). Keynotes, full paper sessies, brief papers, best practicess, postersessie, round tables, panels en symposia. Het was iedere dag een uitdaging om een programma voor jezelf samen te stellen: er was veel interessant en relevant aanbod! Opvallende nieuwe trends zijn mij niet echt opgevallen. Veel sessies over mobiel leren en bijna niets over de inzet van het interactive whiteboard. En gelukkig maar. Veel ‘flipping the classroom’ en distance learning. En natuurlijk TPACK, lots of TPACK. Opvallend veel gehoorde term in sessies over lerarenopleiders en het opleiden van leraren: modeling en het effect ervan op studenten. Lerarenopleiders die zelf ICT toepassen en uitleggen aan studenten welke keuzes ten grondslag liggen aan de specifieke inzet.
Het merendeel van de conferentie heb ik papersessies bezocht, vaak 2 of 3 presentaties in een uur. Snelle presentaties, op basis van een ingediende paper. Ik heb getracht te focussen op sessies rondom mobiel leren, professionaliseren van docenten en zaken rondom het integreren van ICT in het curriculum van de lerarenopleiding. Een paper-presentatie geeft net genoeg info om een beeld te vormen van een leerpraktijk en/of onderzoek, maar voor een echt goed beeld zal je toch zelf de papers moeten lezen. Dus ik heb nog een stapeltje liggen voor de komende weken. Niet alle papers in een sessie sloten qua onderwerp op elkaar aan, en dat vond ik wel jammer. Ik mistte een thematische indeling van ’tracks’ of iets dergelijks. Gelukkig kon ik zelf een aardig programmaatje samenstellen wat soms betekende dat ik gedurende een sessie snel naar een andere ruimte liep. Ik werd er wat onrustig van. Mede om die reden koos ik later in de week wat meer voor symposia, waar een specifiek thema aan de hand van meerdere thema’s werd uitgelicht.
Onderzoek
Veel paper-presentaties die ik bezocht betroffen onderzoek van docentenopleiders, docenten en studenten van universiteiten met vaak een sterk kwantitatief karakter. Er was dan sprake van een pretest en posttest design, met de daarbijbehorende statististiek tabelletjes. Meten is weten. Maar wat weet je nu uiteindelijk echt? Het is leuk om te zien dat na interventie X een student meer ‘TPACK’ in zijn lessen toepast, maar wat is er nu precies gebeurt tijdens het uitvoeren van de interventie? Mooie resultaten, maar wat kunnen we er van leren? Een wat kwalitatievere benadering, of mixed method benadering lijkt mij dan meer opleveren. Dit is wat mij opviel. Toeval of past dit toch in de trend van de statistische invulling van evidence based onderwijs in de VS?
Eigen optredens
Samen met collega Maurice Schols (Fontys Tilburg) heb ik een presentatie verzorgd over de Kennisbasis ICT. Op dinsdag als onderdeel van het symposium georganiseerd door Joke Voogt (lector ICT en onderwijsinnovatie Windesheim) en op vrijdag in een paper-sessie. Het symposium, met als thema How Teacher Education Institutions Cope With Challenges of Teaching and Learning in the Digital Age, is goed verlopen. Maurice en ik verzorgden een nationaal perspectief, collega’s van de HU, HvA en Windesheim brachten een lokaal perspectief hoe lerarenopleidingen op basis van blended learning en distance learning betekenisvolle leeromgevingen ontwerpen. We kregen goede reacties, constructieve feedback. De ‘dutch delegation’ is positief opgevallen tijdens de conferentie.
Op vrijdagochtend hebben Maurice en ik deze presentatie nog een keer gegeven, met wat meer tijd voor de verdieping, zoals bijvoorbeeld de ontwikkelingen rondom een competentieprofiel voor lerarenopleiders. De laatste sessie op de vrijdag is niet de meest ideale plek in de conferentie om te presenteren, omdat veel collega’s dan al weg zijn of snel een vliegtuig moeten pakken, maar het publiek dat overblijft en jouw sessie bezoekt is zeer de moeite waard. Dat leverde een goede discussie op, waar duidelijk werd hoe de dilemma’s van de integratie van ICT in de lerarenopleiding internationaal gedeeld worden.
Er was veel waardering voor de aanpak van de tweedegraads lerarenopleidingen in Nederland die gezamenlijk deze Kennisbasis ICT hebben ontwikkeld. Niet alleen als kader voor studenten en docenten, maar juist ook als implementatie-strategie: lerarenopleidingen denken samen na over het vraagstuk van ICT in het curriculum en werken op deze manier aan draagvlak. Het proces dat ten grondslag ligt aan de Kennisbasis ICT is net zo belangrijk als de uitkomst. We hebben een aantal uitnodigingen gekregen om de Kennisbasis ICT te vertalen en om samen te werken in operationaliseren van dergelijke frameworks in het curriculum van lerarenopleidingen. Het was mijn eerste presentatie op een internationale conferentie en een rijke leerervaring. Maar weer mooi gedaan.
En verder…
En verder is het leuk om eens handjes te schudden met mensen die je voorheen alleen als APA-referentie kende. De internationale onderzoeksgemeenschap ICT en de lerarenopleiding blijkt ook hier een zeer hartelijke en gastvrije te zijn! Ik raak nog enthousiaster om mij verder te ontwikkelen in mijn rol als onderzoeker, en ik mag best wat schroom van mij afschudden in dit opzicht.
Verder was het leuk tijdens een receptie een biertje te drinken met Matt Koehler en het verder niet te hebben over TPACK.
En verder was het mij een genoegen om samen te werken met de Nederlandse en internationale collega’s, en een goed excuus te bedenken voor de volgende SITE conferentie.