Op de OWD2015 sprak Cora Busstra van de Wageningen Universiteit over het ontwikkelen en uitvoeren van een volledig online masteropleiding Nutritional Epidemiology and Public Health. In een heldere presentatie kwamen de didactische ontwerpprincipes, werkvormen en uitdagingen aanbod. Inzichten die nuttig zijn voor het ontwerpen van afstandsonderwijs maar ook voor blended learning varianten, zoals de masteropleiding waar ik zelf werkzaam ben.
Online masteropleiding
De Wageningen Universiteit biedt de master Nutritional Epidemiology and Public Health ook ‘on campus’ aan. De reden om een volledig online variant aan te bieden heeft vooral te maken met een nieuwe doelgroep. Deze is internationaal georiënteerd en betreft personen die vaak al werkzaam zijn, en deeltijd wille studeren zodat een balans met werk en privé gevonden kan worden.
Belangrijk bij het ontwerpen van de masteropleiding was het vraagstuk van onderwijs op maat. Welke mate van flexibiliteit wordt er geboden aan studenten? Is de keuze een self-paced masteropleiding? Of maken studenten deel uit van een cohort dat gezamenlijk optrekt? Bovendien is er sprake van verschillende niveaus in voorkennis van de studenten. De doelgroep is heterogeen.
Ontwerpprincipes
De opleiding heeft keuzes gemaakt. Zo wordt alles plaats- en tijdsonafhankelijk aangeboden. A-synchoon. Binnen de courses is er ruimte voor flexibiliteit. Er is explicitiet niet gekozen voor vrijheid in de keuze en volgorde van het volgen van vakken. In de on campus variant van de opleiding is er in dit opzicht meer flexibiliteit. Er is ook niet gekozen voor flexibele roostering. Door studenten in een cohort samen te laten optrekken is er meer basis om met en van elkaar te leren. Groepsgevoel is belangrijk.
Om afstandsonderwijs effectief te laten zijn is het van belang om leerprocessen strak te scripten en te organiseren.
Werkvormen
Busstar koppelde de werkvormen die ingezet worden in de vakken aan de Taxonomie van Bloom, de variant van Anderson & Krathwohl (zie afbeelding). De dimensie van de verschillende cognitieve processen (onthouden, begrijpen, toepassen, analyse, evaluatie en creatie) gecombineerd met de kennisdimensie (feitenkennis, conceptuele kennis, procedurele kennis en meta-cognitieve kennis). Een typische online cursus bevat elementen op alle niveaus, en het is de uitdaging om de balans te vinden tussen lage en hoge cognitieve toepassingen. Deze balans hangt af van de doelen van het onderwijs en waar de student zich bevindt in het curriculum. Naarmate men verder komt in het curriculum worden de taken complexer.
Werkvormen die worden toegepast zijn o.a. weblectures en kennisclips, quizzen, interactieve e-modules, screen recordings, tutorials en verschillende vormen van groepswerk. Toetsing gebeurt ook online, ondersteund door remote proctoring (link naar uitleg concept remote promoting).
De digitale omgeving bestaat uit een BlackBoard omgeving waarin de studenten de structuur van de course vinden, met de daaraan verbonden leertaken en leerobjecten. De online interactie wordt met name ondersteund door het inzetten van FeedbackFruits. Studenten bekijken bijvoorbeeld kennisclips of bestuderen online de studiebronnen, annoteren deze bronnen met opmerkingen en vragen om er vervolgens over te discussiëren. De docent geeft individueel feedback, maar ook feedback aan de groep door middel van video om een overzicht te geven van de opbrengst en het bespreken van de lastige onderdelen.
Leerpunten
Inzichten die ik meeneem:
- de introductiefilmpjes van docenten in de course, met daarin een persoonlijk element; dit heeft volgens mij een drempelverlagend effect; iets om te introduceren bij de MLI.
- ik zou meer kunnen doen met het geven van generieke feedback via video. Ook al bespreek ik feedback het liefst tijdens contactmomenten, ik denk dat een video-samenvatting van waarde kan zijn ter voorbereiding voor een f2f-sessie, zowel voor mij als de student.
- in deze masteropleiding worden studenten gestimuleerd om zelf o.a. via video te rapporteren en zaken uit toe te lichten: het ‘vrij maken van studenten in het gebruik van video’ wordt belangrijk gevonden.
- een mooie manier om studenten te stimuleren om actief te participeren in de online interactie is studenten hun beste bijdrages in een online discussie te laten selecteren om aan te tonen dat ze bepaalde leerdoelen hebben bereikt.
Ten slotte
Interessant om kennis te nemen van de ontwerpeisen van deze online masteropleidining. Veel flexibiliteit in plaats en tijd, maar niet wat betreft content en tempo. Groepsgevoel en participeren in een cohort zijn belangrijke ontwerpeisen. In de toekomst verwacht Busstar wel meer flexibiliteit in content en tempo, maar daar zijn ze zelf ook nog zoekende in. Meer flexibiliteit is mogelijk, maar behalen van academische leerdoelen staat voorop.