Vandaag deden we de aftrap van een nieuw semester ‘Effectief Innoveren’ bij de INHMLI, een semester dat in het teken staat van onderwijsinnovatie, leren van professionals en implementeren van onderwijsinnovaties. Mijn collega Hans Rader gebruikte ter illustratie bovenstaande video waarin Ben Tiggelaar spreekt over veranderprocessen. In 4 minuten de essentie van veranderprocessen en het semester Effectief Innoveren weergegeven.
Tiggelaar geeft aan dat twee elementen van belang zijn bij veranderingen: “Mensen moeten anders gaan denken, mensen moeten anders gaan doen“.
Anders denken
1. De ‘beliefs’ van professionals zijn niet zomaar te veranderen door een manager. Gedrag van collega’s veranderen door beliefs van collega’s te onderzoeken, en kijken hoe je wat je wilt bereiken hierop kunt laten aansluiten. Dit vraagt educatief leiderschap.
2. Versterk het geloof in eigen kunnen van collega’s als je wilt dat ze hun gedrag veranderen. Capacity building noemt Fullan dat.
3. Mensen imiteren gedrag van anderen, kijken of de andere ‘ook’ in beweging komt. Richt een veranderproces dus in met een duidelijke sociale component. Investeer in sociaal kapitaal. Professionele leergemeenschap. Koester je pioniers.
Anders doen
1. Vertaal ‘abstracte output’ naar ‘concrete input’. “Wat gaan we dan vandaag doen om dat ook daadwerkelijk voor elkaar te krijgen aan het einde van de rit“. Vergroot volgens Tiggelaar de kans op ‘gedragsimplementatie’.
2. Pas actietechnieken toe. De omgeving als bron van prikkels op gedrag van mensen. Professionele leergemeenschap, lerende organisatie, effectieve teams.
3. Verandering draait om continu ‘evalueren en leren’, niet alleen aan het einde van het project. Tiggelaar:” Verandering moet je zien als een doorlopend experiment waarbij het vooral draait om leren”. Vervolgens benoemt hij hier een paradox: “De snelste weg om die prestatie te krijgen loopt vaak via een omweg, de omweg van het leren“. Duurzame implementatie.